آبله مرغان: علائم، درمان و نکات پیشگیری که باید بدانید!

به گزارش نبض نگار: آبله مرغان از دسته بیماری‌های ویروسی و شایع در دوران کودکی می‌باشد که همراه با ایجاد بثورات جلدی و خارش شدید ظاهر می‌شود. این بیماری شدیدا واگیر دار بوده و می‌تواند از افراد بیمار به افراد سالم منتقل شود. ابتلای بزرگسالان به این بیماری ویروسی از شدت بیشتری نسبت به کودکان برخوردار است. از زمان ابتلا به بیماری تا ظاهر شدن علائم حداکثر 21 روز طول می کشد و پس از 10 روز بهبودی حاصل می‌شود. فرد بیمار به راحتی می‌تواند از طریق سرفه، عطسه و همچنین زخم‌های بثورات پوستی خود، سایر افرادی که با او از نزدیک در ارتباط هستند را هم مبتلا کند.

آبله مرغان
آبله مرغان یک نوع از بیماری‌های ویروسی است که در اثر عفونت با ویروس واریسلا زوستر (VZV) به وجود می‌آید. این بیماری ویروسی، بثورات پوستی ایجاد می‌کند که با تاول‌های کوچک، همراه با خارش شروع شده و در نهایت تبدیل به جوش می‌شود، شروع علائم از قسمت‌های صورت، پشت و سینه است. حدود 250 تا 500 تاول در بدن افراد ظاهر می‌شود.

علائم بیماری آبله مرغان و مدت زمان خوب شدن آبله مرغان
تقریبا 10 تا 21 روز بعد از در معرض ویروس آبله مرغان قرار گرفتن، تاول‌های خارش دار بر روی نقاط بدن ظاهر می‌شوند. که این شرایط، تقریبا 5 تا 10 روز طول می‌کشد. 1 تا 2 روز قبل از ظاهر شدن بثورات جلدی، علائمی از قبیل؛ تب و لرز، سردرد، بی‌اشتهایی و خستگی و احساس ضعف به وجود می‌آید.
خارش از علائم اولیه آبله مرغان است.

بثورات پوستی آبله مرغان از هنگام ظاهر شدن بر روی پوست، سه مرحله را طی می‌کنند:

1. در طی چند روز اولیه برجستگی‌های قرمزی بروز می‌کند.
2. سپس این برجستگی‌ها به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند که به راحتی باز شده و نشت می‌کنند.
3. بعد از این دو مرحله، پوسته‌هایی تاول‌های شکسته را می‌پوشاند و چند روز طول می‌کشد تا بهبودی حاصل شود.

بثورات ممکن است طی چند روز ظاهر شوند که هر سه مرحله، برجستگی، تاول و ضایعات پوستی را حتما طی می‌کنند. تا زمانی که تمام تاول‌های پوستی باز نشوند، امکان انتقال بیماری به افراد سالم وجود دارد. و معمولا از زمان ظاهر شدن علائم تا خوب شدن آن‌ها، 5 تا 10 روز طول می‌کشد.

افراد باید با دیدن علائم و ایجاد خارش در قسمت‌های مختلف خود، حتما جهت معاینه و تشخیص به پزشک مراجعه نمایند، زیرا در این صورت می‌توانند هم از شدت بیماری خود بکاهند و هم از انتقال آن به دیگران خودداری کنند.

علائم آبله مرغان در نوجوانان
بیماری آبله مرغان در کودکان معمولا به صورت خفیف ظاهر می‌شود و از بیماری‌های شایع در زمان کودکی محسوب می‌شود، ابتدا علائمی مانند سرماخوردگی در فرد احساس می‌شود و ممکن است آبریزش بینی یا حتی سرفه و عطسه نیز مشاهده شود. ولی در موارد شدید آن بثورات جلدی ممکن است کل بدن را درگیر کنند. ایجاد ضایعات چشمی و گوشی نیز در اثر این بیماری مشاهده شده است.

اگر حدس می زنید که کودک شما به آبله مرغان مبتلا شده است، برای سپری کردن دوره درمان به پزشک مراجعه نمایید تا در روند بهبودی به شما کمک کند. اگر فرزند شما مبتلا به آبله مرغان بود علاوه بر تحت درمان قرار دادن او، تا بهبودی کامل زخم ها، کودک را از رفتن به مدرسه منع کنید تا بیماری به سایر افراد انتقال پیدا نکند.

علائم آبله مرغان در بزرگسالان
از خطرناک‌ترین بیماری‌های ویروسی برای بزرگسالان، آبله مرغان است. علائم آبله مرغان در بزرگسالان، بسیار شدیدتر از نوجوانان و کودکان است، همچنین مرگ و میر و خطر بستری شدن در بزرگسالان 25 درصد بیشتر از کودکان است.

عفونت آبله مرغان در بزرگسالان ممکن است با سرگیجه، ضعف، تپش قلب، لرزش بدن همراه باشد، که در صورت شدیدتر شدن عفونت، استفراغ، سرفه‌های مکرر، سفتی گردن و همچنین تب بالای 9/38 درجه سانتی گراد مشاهده می شود.

برای درمان به موقع و در امان بودن از عوارض آبله مرغان، باید در اولین فرصت تحت معاینه پزشک قرار گرفت. پزشک متخصص عفونی، در صورت لزوم، داروهای مورد نیاز برای کاهش عوارض بیماری را تجویز می کند.

عوامل ایجاد بیماری آبله مرغان
آبله مرغان یک نوع عفونت ویروسی است، که در اثر عوامل زیر به وجود می آید:

1. تماس مستقیم با بثورات پوستی فرد مبتلا به آبله مرغان، باعث انتقال بیماری به سایر افراد می شود.
2. استشمام سرفه و عطسه‌ای که از فرد بیمار در هوا منتقل می‌شود به سرعت افراد نزدیک را به آبله مرغان مبتلا می‌کند.

عوارض ابتلا به آبله مرغان
با وجود اینکه آبله مرغان یک بیماری خفیف است، اما می‌تواند منجر به عوارض جدی از جمله: ذات الریه، کمبود آب بدن، آنسفالیت، سندرم شوک سمی، عفونت پوستی از نوع باکتریایی، عفونت بافت‌های نرم، عفونت استخوان‌ها، عفونت مفصل و همچنین جریان خون، سندرم در کودکان و نوجوانانی که سابقه مصرف آسپرین دارند و همچنین مرگ شود.

از عوارض شدیدی که افراد مبتلا به آبله مرغان ممکن است سال‌های بعد از بهبودی به آن دچار شوند، ظاهر شدن عارضه ی زونا می‌باشد. به وجود آمدن این عارضه به دلیل باقی ماندن ویروس عامل آبله مرغان در سلول‌های عصبی فرد مبتلا شده به این بیماری است.

عارضه زونا سال ها بعد از بهبودی بیماری، به صورت تاول‌های دردناک و کوتاه مدت، بر روی بدن این افراد ظاهر می‌شود. عارضه زونا بیشتر در افراد بزرگسال و مسن و همچنین افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند به وجود می‌آید. درد تاول های زونا ممکن است پس از بهبودی هم وجود داشته باشد.

مزایای بیماری آبله مرغان
از مزایای این بیماری ویروسی ایمن شدن تمام افرادی است که یک بار به این بیماری مبتلا شده‌اند. همچنین واکسینه شدن علیه آبله مرغان، ایمنی کاملی را در برابر ویروس عامل آن ایجاد می کند.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان هستند؟
نوزادانی که مادر آنها هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده و علیه این بیماری هم واکسیناسیون دریافت نکرده است.

• زنان بارداری که هرگز به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اند.
• افراد سیگاری
• نوجوانان و بزرگسالان
• افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، از جمله: بیماران سرطانی با سابقه شیمی درمانی
• بیماران مبتلا به آسم و همچنین مصرف‌کننده داروهای استروئیدی

با وجود اینکه ابتلای مجدد به آبله مرغان نادر است ولی معدود افرادی از جمله: افراد مبتلا به بیماری ایدز و همچنین کسانی که سیستم ایمنی آن‌ها توسط مصرف داروهای خاص سرکوب شده است، افرادی که به نسبت به داروی نئومایسین حساسیت دارند، ممکن است برای بار دوم نیز به این بیماری مبتلا شوند.

آبله مرغان در حاملگی زنان
اغلب خانم‌هایی که در هنگام بارداری خود به آبله مرغان مبتلا شده‌اند، کودکانی با وزن کم و دارای ناهنجاری‌های جسمی به دنیا می‌آورند. اگر مادر باردار در یک هفته یا چند روز مانده به تولد نوزاد، به آبله مرغان مبتلا شود، خطر انتقال عفونت و همچنین مرگ برای نوزاد او وجود دارد.
استفاده از واکسن آبله مرغان در طول دوره حاملگی معمولا منع مصرف دارد، بنابراین، اگر شما هم جز آن دسته از افرادی هستید که قصد حامله شدن دارید یا جز مادران بارداری هستید که در طول عمر خود به آبله مرغان مبتلا نشده‌اید و علاوه بر آن واکسن این بیماری را هم دریافت نکرده‌اید، توصیه می‌شود که برای مشاوره و پیشگیری از ابتلا به این بیماری، حتما به پزشک متخصص جهت مشاوره مراجعه نمایید.

تشخیص آبله مرغان
بثورات پوستی از نشانه‌های مشخص آبله مرغان است که معمولا پزشکان از طریق آنها، بیماری را تشخیص می‌دهند. اگر هنوز بثورات به صورت کامل ایجاد نشده و فقط خارش و قرمزی پوست وجود داشته باشد، از طریق آزمایش خون بیماری تشخیص داده می‌شود.

پیشگیری از بیماری آبله مرغان و زونا
اولین و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به بیماری آبله مرغان، واکسیناسیون است. واکسن آبله مرغان در دو نوبت و دو دوز تجویز می‌شود و طبق تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های کشور آمریکا، 98 درصد از کسانی که هر 2 دوز این واکسن را به موقع دریافت می‌کنند به ایمنی صد در صد در برابر ابتلا به آبله مرغان دست پیدا می‌کنند.

واکسن آبله مرغان
برای پیشگیری از عارضه زونا نیز دو واکسن در دسترس است که برای افراد 50 سال به بالا توصیه می‌شود، همچنین افرادی که واکسن زونا را دریافت می‌کنند تا ده سال بعد نمی‌توانند این واکسن را دریافت نمایند. اگر با دریافت واکسن ایمنی کامل حاصل نشود، شدت بیماری را به مقدار زیادی کاهش می دهد.

افرادی که دریافت واکسن آبله مرغان به آن‌ها توصیه می‌شود:

• کودکان باید 2 دوز از واکسن آبله مرغان را در سن 12 تا 15 ماهگی و 4 تا 6 سالگی دریافت کنند تا به ایمنی کامل در برابر این بیماری دست یابند.
• کودکانی که در سن 6 تا 12 سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند، باید هر دو دوز آن را به فاصله 3 ماه دریافت نمایند.
• کودکانی که تا 13 سالگی واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند، باید به فاصله 4 هفته هر دو دوز آن را دریافت کنند.
• افرادی که حتما باید واکسن آبله مرغان را دریافت نمایند، چون در معرض ابتلا قرار دارند، عبارتند از: معلمان، کارکنان مراکز بهداشتی، مربی‌های مراقبت از کودکان، پرسنل نظامی، مسافران بین المللی، زنان باردار و بزرگسالانی که با کودکان زندگی می‌کنند.
• افراد بزرگسالی که هرگز واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند، باید هر دو دوز واکسن را به فاصله حداکثر 8 هفته دریافت کنند. اگر جز افرادی هستید که به یاد ندارید واکسن دریافت کرده‌اید، آزمایش خون می‌تواند شک شما را برطرف کند.

واکسن آبله مرغان را می‌توان با مشورت پزشک متخصص با واکسن‌های اوریون، سرخجه و سرخک، ترکیب کرد. ولی حتما این عمل با دستور و مشورت پزشک باشد زیرا ممکن است عوارض خطرناکی را به همراه داشته باشد.

درمان آبله مرغان
آبله مرغان (Varicella) یک عفونت ویروسی ناشی از ویروس واریسلا زوستر است که معمولاً با بروز جوش‌های پوستی، خارش، تب و علائم دیگر همراه است. درمان آبله مرغان عمدتاً حمایتی است و به کاهش علائم و جلوگیری از عوارض کمک می‌کند. در زیر به برخی از روش‌های درمانی اشاره می‌شود:

1. کنترل علائم
استفاده از داروهای ضدتب: داروهایی مانند پاراستامول می‌توانند به کاهش تب و درد کمک کنند. از مصرف آسپرین در کودکان و نوجوانان خودداری کنید، زیرا می‌تواند خطر ابتلا به سندرم ری را افزایش دهد.
آنتی‌هیستامین‌ها: برای کاهش خارش می‌توانید از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده کنید.
2. مراقبت از پوست
حمام با آب ولرم: حمام کردن با آب ولرم و اضافه کردن جو دو سر یا بی‌کربنات سدیم می‌تواند به کاهش خارش کمک کند.
اجتناب از خاراندن: ناخن‌ها را کوتاه نگه دارید و سعی کنید از خاراندن جوش‌ها خودداری کنید تا از عفونت و زخم‌های پوستی جلوگیری شود.
3. رژیم غذایی و مایعات
نوشیدن مایعات: در زمان بیماری، نوشیدن آب و مایعات دیگر بسیار مهم است تا از کم‌آبی جلوگیری شود.
غذاهای سبک: در صورت وجود تهوع، غذاهای سبک و آسان برای هضم مصرف کنید.
4. داروهای ضدویروسی
در برخی موارد، به ویژه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، کودکان بزرگ‌تر یا بزرگسالان، پزشک ممکن است داروهای ضدویروسی مانند آسی‌کلواکیر (Acyclovir) را تجویز کند. این داروها می‌توانند به کاهش شدت بیماری کمک کنند.
5. واکسیناسیون
واکسیناسیون آبله مرغان (واکسن واریسلا) می‌تواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند یا در صورت ابتلا، شدت علائم را کاهش دهد. این واکسن معمولاً در کودکی تزریق می‌شود.
6. مشاوره پزشکی
در صورت بروز عوارض، مانند عفونت‌های باکتریایی ثانویه، یا در صورتی که علائم به طور قابل توجهی بدتر شوند، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

نکات مهم:
آبله مرغان معمولاً خودبه‌خود بهبود می‌یابد و عوارض جدی در افراد سالم نادر است.
عفونت آبله مرغان به راحتی از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود، بنابراین از تماس نزدیک با دیگران، به ویژه افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف هستند، خودداری کنید.
اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم آبله مرغان را دارید، مهم است که با یک پزشک مشورت کنید تا بهترین روش‌های درمانی را تعیین کند.
 

آبله مرغان: علائم، درمان و نکات پیشگیری که باید بدانید!