به گزارش نبض نگار: بیماری انسدادی مزمن ریه یا COPD اغلب در اثر قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود، بخار، گرد و غبار یا مواد شیمیایی تحریک کننده ایجاد می‌شود. شایع‌ترین علت آن دود سیگار است.
آمفیزم و برونشیت مزمن دو نوع شایع COPD هستند. این دو بیماری معمولاً با هم رخ می‌دهند و می‌توانند شدت آنها در بین افراد مبتلا به COPD متفاوت باشد.
برونشیت مزمن التهاب پوشش لوله‌هایی است که هوا را به ریه‌ها می‌آورند. این لوله‌ها برونش نامیده می‌شوند. التهاب از جریان هوای خوب به داخل و خارج ریه‌ها جلوگیری می‌کند و مخاط اضافی ایجاد می‌کند. در آمفیزم، کیسه‌های هوایی کوچک ریه‌ها، به نام آلوئول‌ها، آسیب می‌بینند. آلوئول‌های آسیب‌دیده نمی‌توانند اکسیژن کافی را به جریان خون منتقل کنند.
اگرچه COPD بیماری‌ای است که می‌تواند با گذشت زمان بدتر شود، اما قابل درمان است. با مدیریت مناسب، اکثر افراد مبتلا به COPD می‌توانند علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند. مدیریت مناسب همچنین می‌تواند خطر سایر بیماری‌های مرتبط با COPD، مانند بیماری‌های قلبی و سرطان ریه را کاهش دهد.
علائم
علائم COPD اغلب تا زمانی که آسیب زیادی به ریه وارد نشود، ظاهر نمی‌شوند. علائم معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شوند، به خصوص اگر سیگار کشیدن یا سایر قرار گرفتن در معرض محرک‌ها ادامه یابد.
علائم COPD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکل در نفس کشیدن، به خصوص در حین فعالیت‌های بدنی.
- صدای خس خس سینه یا سوت هنگام تنفس.
- سرفه مداوم که ممکن است مخاط زیادی را بالا بیاورد. مخاط ممکن است شفاف، سفید، زرد یا سبز باشد.
- گرفتگی یا سنگینی قفسه سینه.
- کمبود انرژی یا احساس خستگی شدید.
- عفونت‌های مکرر ریه.
- کاهش وزن ناخواسته. این ممکن است با بدتر شدن بیماری اتفاق بیفتد.
- تورم مچ پا، پا یا ساق پا.
افراد مبتلا به COPD همچنین احتمالاً زمان‌هایی را تجربه می‌کنند که علائم آنها از تغییرات معمول روزانه بدتر می‌شود. این زمان بدتر شدن علائم، تشدید بیماری نامیده می‌شود. تشدید بیماری می‌تواند از چند روز تا چند هفته ادامه داشته باشد. آنها می‌توانند در اثر محرک‌هایی مانند بوها، هوای سرد، آلودگی هوا، سرماخوردگی یا عفونت ایجاد شوند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تنفس سخت‌تر از حد معمول یا مشکل در تنفس.
گرفتگی قفسه سینه.
سرفه‌های مکرر.
خلط بیشتر یا تغییر در رنگ یا غلظت مخاط.
تب.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم شما با درمان بهبود نیافت یا بدتر شد، با پزشک یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی صحبت کنید. همچنین اگر علائم عفونت مانند تب یا تغییر در مخاطی که سرفه می‌کنید را مشاهده کردید، با متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود صحبت کنید.
اگر نمی‌توانید نفس بکشید، لب‌ها یا بستر ناخن‌هایتان آبی شده است، ضربان قلب سریع دارید، یا احساس گیجی می‌کنید و در تمرکز مشکل دارید، فوراً با 115 یا شماره اورژانس محلی خود تماس بگیرید یا به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
علل
علت اصلی COPD در کشورهای توسعه‌یافته، استعمال دخانیات است. در کشورهای در حال توسعه، COPD اغلب در افرادی رخ می‌دهد که در معرض دود ناشی از سوختن سوخت برای پخت و پز و گرمایش در خانه‌هایی هستند که جریان هوای خوبی ندارند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض بخارات، بخارات و گرد و غبار شیمیایی در محل کار یکی دیگر از علل COPD است.
همه افرادی که مدت طولانی سیگار کشیده‌اند، علائم COPD را ندارند، اما ممکن است هنوز آسیب ریوی داشته باشند، بنابراین ریه‌های آنها به خوبی گذشته کار نمی‌کند. برخی از افرادی که سیگار می‌کشند، دچار بیماری‌های ریوی کمتر شایعی می‌شوند که ممکن است تا زمانی که معاینه دقیق‌تر تشخیص متفاوتی را نشان دهد، به عنوان COPD تشخیص داده شوند.
نحوه تأثیر ریه‌ها
هوا از طریق نای به نام نایچه به ریه‌ها از طریق دو لوله بزرگ به نام برونش حرکت می‌کند. در داخل ریه‌ها، این لوله‌ها مانند شاخه‌های یک درخت بارها تقسیم می‌شوند. بسیاری از لوله‌های کوچکتر به نام برونشیول‌ها به خوشه‌هایی از کیسه‌های هوایی ریز به نام آلوئول ختم می‌شوند.
آلوئول‌ها دیواره‌های بسیار نازکی پر از رگ‌های خونی ریز دارند. اکسیژن موجود در هوای دم شده از این رگ‌های خونی عبور کرده و وارد جریان خون می‌شود. همزمان، دی‌اکسید کربن، گازی که از مواد زائد بدن است، به آلوئول‌ها وارد شده و از طریق بازدم خارج می‌شود.
هنگام بازدم، خاصیت کشسانی طبیعی آلوئول‌ها، هوای قدیمی را به بیرون می‌راند و به هوای جدید اجازه ورود می‌دهد. این خاصیت کشسانی، خاصیت ارتجاعی نیز نامیده می‌شود.
علل انسداد راه هوایی
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض مواد محرک، مانند سیگار کشیدن، به ریه‌ها آسیب می‌رساند. این آسیب مانع از ورود و خروج آزادانه هوا به ریه‌ها می‌شود و توانایی آنها را در تأمین اکسیژن به جریان خون و دفع دی اکسید کربن محدود می‌کند. دو بیماری اصلی که از جریان هوای مؤثر در ریه‌ها جلوگیری می‌کنند عبارتند از:
آمفیزم. این بیماری ریوی باعث تخریب دیواره‌های شکننده و الیاف الاستیک آلوئول‌ها می‌شود. دیواره‌های داخلی آسیب دیده آلوئول‌ها ممکن است از بین بروند و یک فضای هوایی بزرگ ایجاد کنند که در مقایسه با بسیاری از آلوئول‌های کوچک سالم، تخلیه آن دشوار است. آلوئول‌ها اکنون سطح کمتری دارند که می‌توانند برای تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن استفاده شوند. همچنین، هوای قدیمی در آلوئول‌های بزرگ به دام می‌افتد، بنابراین جایی برای ورود هوای جدید کافی وجود ندارد.
برونشیت مزمن. در این بیماری، لوله‌های برونش ملتهب و تنگ می‌شوند. در نتیجه، لوله‌ها ضخیم می‌شوند و فضای کمتری برای عبور هوا ایجاد می‌کنند. مخاط اضافی ناشی از تحریک، لوله‌های تنگ شده را بیشتر مسدود می‌کند. سرفه مداوم ناشی از تلاش برای پاک کردن مخاط از مجاری هوایی است.
دود سیگار و سایر محرک‌ها. در اکثریت قریب به اتفاق افراد مبتلا به COPD در ایالات متحده، آسیب ریوی که منجر به COPD می‌شود، ناشی از سیگار کشیدن طولانی مدت است. اما احتمالاً عوامل دیگری نیز در ابتلا به COPD نقش دارند، زیرا همه افراد سیگاری به COPD مبتلا نمی‌شوند. یکی از این عوامل ممکن است تغییرات ژنی باشد که احتمال ابتلا به این بیماری را در برخی افراد افزایش می‌دهد.
سایر محرک‌ها می‌توانند باعث COPD شوند، از جمله دود سیگار، دود دست دوم، دود پیپ، آلودگی هوا و قرار گرفتن در معرض گرد و غبار، دود یا بخار در محل کار.
کمبود آلفا-1-آنتی‌تریپسین
در حدود 1٪ از افراد مبتلا به COPD، این بیماری ناشی از تغییر ژنی است که در خانواده‌ها به ارث رسیده است. این یک نوع ژنتیکی از آمفیزم است. این ژن سطح پروتئینی به نام آلفا-1-آنتی‌تریپسین (AAT) را در بدن کاهش می‌دهد. AAT در کبد ساخته می‌شود و برای محافظت از ریه‌ها در برابر آسیب ناشی از دود، بخار و گرد و غبار، وارد جریان خون می‌شود.
سطح پایین این پروتئین، وضعیتی به نام کمبود آلفا-1-آنتی‌تریپسین (AAT)، می‌تواند باعث آسیب کبدی، بیماری‌های ریوی مانند COPD یا هر دو شود. با کمبود AAT، معمولاً سابقه خانوادگی COPD وجود دارد و علائم در سنین پایین‌تر شروع می‌شوند.
عوامل خطر
عوامل خطر ابتلا به COPD عبارتند از:
دود تنباکو. بزرگترین عامل خطر ابتلا به COPD، سیگار کشیدن طولانی مدت است. هرچه سال‌ها و بسته‌های بیشتری سیگار بکشید، خطر ابتلا بیشتر می‌شود. کشیدن پیپ، سیگار برگ و ماری جوانا نیز ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد. افرادی که مقدار زیادی دود دست دوم استنشاق می‌کنند نیز در معرض خطر ابتلا به COPD هستند.
آسم. آسم وضعیتی است که در آن مجاری هوایی باریک و متورم می‌شوند و ممکن است مخاط اضافی تولید کنند. آسم ممکن است یک عامل خطر برای ابتلا به COPD باشد. ترکیب آسم و سیگار کشیدن، خطر ابتلا به COPD را حتی بیشتر افزایش می‌دهد.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، دود، بخارات و گرد و غبار در محل کار. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض بخارات شیمیایی، دود، بخارات و گرد و غبار در محل کار می‌تواند ریه‌ها را تحریک و باعث تورم کند. این می‌تواند خطر ابتلا به COPD را افزایش دهد.
دود ناشی از سوختن سوخت. در کشورهای در حال توسعه، افرادی که در خانه‌هایی با جریان هوای ضعیف در معرض دود ناشی از سوختن سوخت برای پخت و پز و گرمایش قرار دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به COPD هستند.
ژنتیک. کمبود AAT ناشی از تغییر ژنی منتقل شده در خانواده‌ها، علت COPD در برخی افراد است. این شکل ژنتیکی آمفیزم شایع نیست. سایر عوامل ژنتیکی ممکن است باعث شوند افراد خاصی که سیگار می‌کشند، بیشتر در معرض ابتلا به COPD قرار گیرند.
عوارض
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) می‌تواند عوارض زیادی ایجاد کند، از جمله:
عفونت‌های تنفسی. افراد مبتلا به COPD بیشتر در معرض سرماخوردگی، آنفولانزا و ذات‌الریه هستند. هرگونه عفونت تنفسی می‌تواند تنفس را بسیار دشوارتر کند و آسیب بیشتری به بافت ریه وارد کند.
مشکلات قلبی. به دلایلی که به طور کامل درک نشده‌اند، COPD می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، از جمله حمله قلبی را افزایش دهد.
سرطان ریه. افراد مبتلا به COPD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان ریه هستند.
فشار خون بالا در شریان‌های ریه. COPD ممکن است باعث فشار خون بالا در شریان‌هایی شود که خون را به ریه‌ها می‌رسانند. این بیماری فشار خون ریوی نامیده می‌شود.
اضطراب و افسردگی. مشکل در تنفس می‌تواند شما را از انجام فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید باز دارد. و داشتن یک بیماری جدی مانند COPD گاهی اوقات می‌تواند باعث اضطراب و افسردگی شود.
پیشگیری
برخلاف برخی از بیماری‌های دیگر، بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) اغلب علت مشخص و راه پیشگیری مشخصی دارد. اغلب اوقات، COPD مستقیماً با سیگار کشیدن مرتبط است. بهترین راه برای پیشگیری از COPD این است که هرگز سیگار نکشید. اگر سیگار می‌کشید و COPD دارید، ترک سیگار در حال حاضر می‌تواند سرعت بدتر شدن بیماری را کاهش دهد.
اگر مدت زیادی سیگار کشیده‌اید، ترک آن می‌تواند سخت باشد، به خصوص اگر قبلاً یک، دو یا چند بار سعی در ترک آن کرده‌اید. اما به تلاش برای ترک ادامه دهید. یافتن یک برنامه ترک سیگار که بتواند به شما در ترک همیشگی کمک کند، بسیار مهم است. این بهترین شانس شما برای کاهش آسیب به ریه‌هایتان است. با متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود در مورد گزینه‌هایی که ممکن است برای شما بهترین نتیجه را داشته باشند، صحبت کنید.
قرار گرفتن در معرض دود، بخار و گرد و غبار شیمیایی در محل کار یکی دیگر از عوامل خطر ابتلا به COPD است. اگر با این نوع مواد محرک ریه کار می‌کنید، با سرپرست خود در مورد بهترین راه‌های محافظت از خود صحبت کنید. این ممکن است شامل پوشیدن تجهیزاتی باشد که از تنفس این مواد جلوگیری می‌کند.
در اینجا چند گام برای کمک به پیشگیری از عوارض مرتبط با بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) آورده شده است:
- سیگار را ترک کنید تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان ریه را کاهش دهید.
- واکسیناسیون سالانه آنفولانزا و واکسن ذات‌الریه پنوموکوکی را انجام دهید تا خطر ابتلا به برخی عفونت‌ها را کاهش داده یا از آنها پیشگیری کنید. همچنین با پزشک یا سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در مورد زمان نیاز به واکسن کووید-19 و واکسن RSV صحبت کنید.
- اگر احساس غم یا ناامیدی می‌کنید یا فکر می‌کنید ممکن است افسردگی داشته باشید، با متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا متخصص سلامت روان صحبت کنید.
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/copd/symptoms-causes/syc-20353679
0 دیدگاه