به گزارش نبض نگار: پسوریازیس یک بیماری مزمن پوستی است، به این معنی که میتواند به طور غیرمنتظرهای شعلهور شود و درمان قطعی ندارد.
چندین نوع پسوریازیس وجود دارد، از جمله:
پسوریازیس پلاکی: رایجترین نوع پسوریازیس است. حدود 80 تا 90 درصد از افرادی که به پسوریازیس مبتلا هستند، پسوریازیس پلاکی دارند.
پسوریازیس معکوس:در چینهای پوستی ظاهر میشود. باعث ایجاد پلاکهای نازک بدون فلس میشود.
پسوریازیس قطرهای: ممکن است بعد از گلو درد ناشی از عفونت استرپتوکوکی ظاهر شود. به شکل نقاط فلسدار کوچک و قرمز شبیه قطره به نظر میرسد و در کودکان و جوانان شایع تر است.
پسوریازیس پاستولار: بر روی پلاکها برآمدگیهای کوچک پر از چرک وجود دارد.
پسوریازیس اریترودرمی: شدیدترین نوع پسوریازیس است که ناحیه وسیعی (بیش از 90 درصد) از پوست شما را تحت تأثیر قرار میدهد. این نوع باعث تغییر رنگ گسترده پوست و ریزش پوست میشود.
سبوپسوریازیس: معمولاً بر روی صورت و پوست سر به صورت برآمدگیها و پلاکها با فلسهای چرب و زرد ظاهر میشود. ترکیبی از پسوریازیس و درماتیت سبورهای است.
پسوریازیس ناخن: باعث تغییر رنگ پوست، حفرهها و تغییرات در ناخنهای دست و پا میشود.
پسوریازیس چه قسمتی از بدن من را تحت تأثیر قرار میدهد؟
راش پسوریازیس میتواند در هر نقطهای از پوست شما ظاهر شود. پسوریازیس معمولاً در نواحی زیر شایع است:
- آرنجها و زانوها
- صورت و داخل دهان
- پوست سر
- ناخنهای دست و پا
- نواحی تناسلی
- کمر پایین
- کف دستها و پاها
در اکثر افراد، پسوریازیس تنها ناحیه کوچکی از پوست آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. در موارد شدید، پلاکها به هم متصل میشوند و ناحیه وسیعی از بدن را مبتلا می کنند.
آرتریت پسوریاتیک چیست؟
آرتریت پسوریاتیک نوعی آرتریت است که باعث درد و تورم مفاصل میشود. مشابه پسوریازیس، آرتریت پسوریاتیک یک بیماری خودایمنی است که باعث میشود سیستم ایمنی بدن به طور غیرطبیعی عمل کند . از هر 3 نفر 1 نفر که به پسوریازیس مبتلا میشود دچار التهاب مفاصل نیز می شود . درمان زودهنگام آرتریت پسوریاتیک میتواند آسیب به مفاصل شما را کاهش دهد.
شیوع پسوریازیس چقدر است و چه افرادی مبتلا می شوند؟
افراد در هر سنی، جنسیتی یا نژادی میتوانند به پسوریازیس مبتلا شوند. پسوریازیس میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار میدهد. بیش از 3 درصد از جمعیت ایالات متحده به پسوریازیس مبتلا هستند.
آیا پسوریازیس همان اگزما است؟
پسوریازیس و اگزما دو بیماری پوستی متفاوت هستند. هر دو بیماری علائم مشابهی مانند پوست غیرطبیعی، راش و خارش ایجاد میکنند. پلاکهای پسوریازیس باعث ایجاد نواحی ضخیم از پوست پوشیده از فلس میشوند. اگزما باعث ایجاد راش از پوست خشک و ناهموار میشود. اگزما همچنین معمولاً خارش شدیدتری نسبت به پسوریازیس ایجاد می کند.
تظاهرات پسوریازیس برو روی پست چگونه است؟
- راش یا ناحیهای برآمده از پوست ضخیم
- پوست روی پلاک تغییر رنگ داده است
- پلاک فلسدار یا پوستهدار است و به راحتی میریزد
یک علامت اولیه پسوریازیس برآمدگیهای کوچک است. این برآمدگیها رشد میکنند و فلسها بر روی آنها تشکیل میشوند. سطح پلاک ممکن است بریزد، اما فلسهای زیر آنها به هم چسبیده باقی میمانند. اگر راش را خراش دهید، فلسها ممکن است از پوست شما جدا شوند. این میتواند منجر به خونریزی شود. با ادامه رشد راش، ضایعات (ناحیههای بزرگتر آسیب پوستی) میتوانند شکل بگیرند. علائم پسوریازیس میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
علائم پسوریازیس چیست؟
- پوست خارشدار
- پوست ترکخورده و خشک
- درد پوست
- ناخنهایی که حفرهدار، ترکخورده یا خرد شدهاند
- درد مفاصل
اگر پلاک را خراش دهید، ممکن است پوست باز شود که میتواند منجر به عفونت شود. عفونتها خطرناک هستند. اگر درد شدید، تورم و تب را تجربه کردید، این علائم نشاندهنده عفونت است.
دلایل ایجاد پسوریازیس:
سیستم ایمنی بیش از حد فعال که التهاب در پوست شما ایجاد میکند، باعث پسوریازیس میشود.
اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، سیستم ایمنی باید مهاجمان خارجی، مانند باکتریها، را از بین ببرد تا سالم بمانید و بیمار نشوید. به جای آن، سیستم ایمنی میتواند سلولهای سالم را به عنوان مهاجمان خارجی اشتباه بگیرد. در نتیجه، سیستم ایمنی التهاب یا ورم ایجاد میکند که آن را بر روی سطح پوست خود به عنوان پلاکهای پوستی مشاهده میکنید.
معمولا 30 روز طول میکشد تا سلولهای جدید پوست رشد کرده و جایگزین سلولهای قدیمی شوند. سیستم ایمنی بیش از حد فعال باعث میشود که زمانبندی رشد سلولهای جدید پوست به سه تا چهار روز تغییر کند. سرعت جایگزینی سلولهای جدید با سلولهای قدیمی، فلسها و ریزش مکرر پوست را بر روی پلاکهای پوستی ایجاد میکند.
ممکن است یک عامل ژنتیکی در پسوریازیس وجود داشته باشد زیرا والدین بیولوژیکی ممکن است این وضعیت را به فرزندان خود منتقل کنند.
چه چیزی باعث بروز پسوریازیس میشود؟
بروز پسوریازیس، یا فعال شدن پسوریازیس مممکن است به دلیل تماس با یک محرک ایجاد باشدکه میتواند یک عامل تحریککننده یا آلرژن باشد. تظاهرات پسوریازیس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. فعال کننده های رایج پسوریازیس شامل:استرس عاطفی
- عفونت (عفونت استرپتوکوکی)
- آسیب پوستی مانند بریدگی، خراش یا جراحی
- برخی داروها، مانند لیتیم و بتا-بلوککنندهها
- تغییرات دما بدن به دلیل آب و هوا
آیا پسوریازیس مسری است؟
خیر، پسوریازیس مسری نیست. با تماس با راش پوستی کسی که به پسوریازیس مبتلا است، به این بیماری مبتلا شوید.
چگونه پسوریازیس تشخیص داده میشود؟
پزشک بعد از معاینه فیزیکی و بررسی پوست و مرور علائم بیماری را تشخیص میدهد. آنها ممکن است از شما سوالاتی بپرسند که میتواند شامل موارد زیر باشد:
آیا شما تاریخچه بیماریهای پوستی در خانواده بیولوژیکی خود دارید؟
چه زمانی برای اولین بار علائم را مشاهده کردید؟
آیا سعی کردهاید از درمانهای خانگی برای درمان پوست خود استفاده کنید؟
آیا این اولین بار است که دچار بروز روی پوست خود میشوید؟
چه نوع صابونها یا شامپوهایی استفاده میکنید؟
ظاهر یک پلاک پوستی منجر به تشخیص پسوریازیس میشود، اما علائم میتواند به سایر بیماریهای پوستی مشابه مرتبط باشد، بنابراین پزشک ممکن است آزمایش بیوپسی(نمونه برداری) پوست را برای تشخیص پیشنهاد دهد. در این آزمایش، یک نمونه کوچک از بافت پوست را از پلاک پوستی برمیدارند و آن را زیر میکروسکوپ بررسی میکنند.
درمان پسوریازیس
چندین گزینه درمانی میتواند علائم پسوریازیس را تسکین دهد. درمانهای رایج پسوریازیس شامل:
- کرمهای استروئیدی
- مرطوبکنندهها برای پوست خشک
- دارو برای کند کردن تولید سلولهای پوستی (آنتراولین)
- لوسیونها یا شامپوهای دارویی
- پماد ویتامین D3
- کرمهای ویتامین A یا رتینوئید
ممکن است کرمها یا پمادها برای بهبود راش در نواحی کوچک پوست کافی باشد. اگر راش نواحی بزرگتری را تحت تأثیر قرار دهد، یا اگر درد مفاصل هم وجود داشته باشد، به درمانهای دیگری نیاز است. درد مفاصل ممکن است نشانه این باشد که بیماری آرتریت هم وجود دارد.
پزشک بر اساس موارد زیر یک برنامه درمانی تعیین خواهد کرد:
- شدت راش
- محل راش بر روی بدن
- سن
- وضعیت کلی سلامتی
اگر درمانهای رایج پسوریازیس مؤثر نباشند چه باید کرد ؟
اگر علائم پسوریازیس بعد از درمان بهبود نیابد، یا اگر نواحی بزرگتری درگیر باشد (10 درصد از پوست یا بیشتر)، پزشک شما ممکن است درمانهای زیر را توصیه کند:
درمان نوری: نورهای LED در طولموجهای خاص میتوانند التهاب پوست را کاهش داده و به کند کردن تولید سلولهای پوستی کمک کنند.
PUVA: شامل دارویی به نام پسورالن با قرار گرفتن در معرض یک نوع خاص از نور فرابنفش است.
رتینوئیدها: داروهای مرتبط با ویتامین A میتوانند به کاهش علائم پسوریازیس کمک کنند اما ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، از جمله نواقص مادرزادی.
درمانهای ایمنی: داروهای جدید درمان ایمنی (بیولوژیکها و مهارکنندههای مولکول کوچک) با مسدود کردن سیستم ایمنی بدن عمل میکنند تا نتواند واکنش خودایمنی ایجاد کند.
متوترکسات: این دارو را برای موارد شدید پسوریازیس توصیه میکنند. این دارو ممکن است باعث بیماری کبدی شود. اگر آن را مصرف میکنید، پزشک پیشرفت درمان را با آزمایش خون پیگیری خواهد کرد. ممکن است نیاز به بیوپسیهای کبدی دورهای برای بررسی سلامت کبدباشد.
سیکلوسپورین: این دارو میتواند به پسوریازیس شدید کمک کند اما ممکن است باعث فشار خون بالا و آسیب به کلیهها شود.
قبل از شروع درمان، با پزشک خود در مورد عوارض جانبی صحبت کنید و هرگونه دارو یا مکملی که در حال حاضر مصرف میکنید را ذکر کنید تا از تداخل دارویی جلوگیری شود.
عوارض جانبی برای پسوریازیس
برای برخی از افرادی که پسوریازیس تشخیص داده میشود، این بیماریمیتواند بیش از خارش، پوست فلسدار و تغییر رنگ پوست ایجاد کند. این میتواند منجر به مفاصل متورم و آرتریت شود. اگر به پسوریازیس مبتلا هستید، ممکن است در معرض خطر بالاتری برای:
دیابت
چاقی
کلسترول بالا
سکته مغزی
حمله قلبی
چه زمانی بعد از درمان بهتر خواهم شد؟
بروز علائم اولیه پسوریازیس میتواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. پزشک میتواند با برخی داروها به تسریع بهبودی پوست شما کمک کند. بعد از اینکه علائم از بین رفت و بیماری کنترل شد، ممکن است در آینده مجددا فعال شود و زمان بهبودی میتواند از چند ماه تا چند سال طول بکشد. اگر متوجه شدید که علائم هنگام تماس با برخی محرکها فعال میشوند، اجتناب از آن محرکها به مدت طولانی موجب کنترل بیماری و بهبودی خواهد شد.
آیا پسوریازیس درمان می شود؟
هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود ندارد. پسوریازیس یک بیماری مزمن است، به این معنی که علائم ممکن است در طول زندگی شما بیایند و بروند. درمان میتواند علائم را تسکین دهد تا شما بتوانید بهترین حالت خود را احساس کنید.
پیشگیری از پسوریازیس
هیچ راهی برای جلوگیری کامل از پسوریازیس وجود ندارد. میتوانید با پیروی از درمانهای پزشک خود، زندگی سالم، مراقبت از پوست خود و اجتناب از محرکهایی که میتوانند باعث بروز علائم شوند، خطر را کاهش دهید.
زندگی با پسوریازیس
برای اینکه با پسوریازیس بهترین حالت خود را احساس کنید:
- داروها را طبق دستور مصرف کنید.
- به طور منظم از مرطوبکننده استفاده کنید، به ویژه بعد از حمام.
- از صابونهای خشن اجتناب کنید.
- از شامپوی دارویی برای فلسهای روی پوست سر خود استفاده کنید.
سایر اقداماتی که باید برای حفظ سلامتی خود انجام دهید:
با پزشک خود درباره کاهش خطر برای شرایط مرتبط، مانند بیماری قلبی، افسردگی و دیابت صحبت کنید.
با مدیتیشن، ورزش یا دیدن یک متخصص سلامت روان، استرس خود را کاهش دهید.
چه زمانی باید با ارائهدهنده خدمات بهداشتی خود تماس بگیرم؟
معاینات منظم خود را برای مشاهده هرگونه تغییر در پوست خود انجام دهید. اگر تغییرات پوستی، بدتر شده دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
چه سوالاتی باید از پزشک خود بپرسم؟
- چگونه میتوانم از بروز علائم جلوگیری کرده و آنها را مدیریت کنم؟
- کدام دارو برای من بهترین کارایی را دارد؟
- چه کار دیگری باید انجام دهم تا علائم خود را بهبود بخشم؟
- اگر کرمها مؤثر نباشند، چه گزینههایی دارم؟
- آیا پسوریازیس هرگز از بین خواهد رفت؟
پسوریازیس، یک بیماری پوستی خارشدار، میتواند در طول زندگی شما بیاید و برود. این بیماری به یک پاسخ ایمنی بیش از حد فعال مربوط میشود و مسری نیست. اگر شما تغییرات پوستی دارید که از بین نمیروند، با ارائهدهنده خدمات بهداشتی خود صحبت کنید. درمانهای پسوریازیس میتوانند علائم را بهبود بخشند، اما درمانی برای آن وجود ندارد. پزشک شما ممکن است یک کرم یا مرطوبکننده خاص یا داروهایی تجویز کند. اگر کرمها یا داروها مؤثر نباشند، درمانهای دیگری در دسترس هستند. حفظ سلامت کلی شما نیز به بهبود علائم کمک خواهد کرد.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/
https://brieflands.com/
1 دیدگاه