هلیکوباکتر پیلوری معده: همه چیز درباره این باکتری و درمان آن

هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) ییک باکتری گرم منفی است که به طور خاص به دیواره معده و دوازدهه کوچک انسان‌ها نفوذ می‌کند. این باکتری اولین بار در سال 1982 توسط دو محقق استرالیایی، رابرت مرفی و بارنابی پی‌ج، شناسایی شد. هلیکوباکتر پیلوری به دلیل قابلیت زنده ماندن در محیط اسیدی معده و توانایی ایجاد عفونت‌های مزمن، مورد توجه زیادی قرار گرفته است. یکی از مهمترین بیماری های گوارشی مربوط به معده است. این باکتری می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تری مانند زخم‌های معده، التهاب معده (گاستریت) و حتی سرطان معده شود.
هلیکوباکتر پیلوری معده: همه چیز درباره این باکتری و درمان آن

به گزارش نبض نگارهلیکوباکتر پیلوری نوعی باکتری است که معده شما را آلوده می‌کند. این باکتری می‌تواند به بافت معده و قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) آسیب برساند. و باعث بیماری گوارشی شود. هلیکوباکتر پیلوری که با نام “اچ پیلوری” نیز شناخته می‌شود همچنین می‌تواند باعث قرمزی و درد (التهاب) شود. در برخی موارد می‌تواند باعث ایجاد زخم‌های دردناکی به نام زخم معده در دستگاه گوارش فوقانی شود.

هلیکوباکتر پیلوری در بین مردم بسیار شایع است و بسیاری از مردم درگیر آن هستند. اکثر افرادی که به آن مبتلا هستند، دچار زخم نخواهند شد یا علائمی از خود نشان نمی‌دهند، اما باید بدانید که این بیماری عامل اصلی ایجاد زخم معده است.

دیگران چه می خوانند:

این باکتری می‌تواند محیط اطراف خود را تغییر داده و اسیدیته را کاهش دهد تا راحت‌تر زنده بماند. شکل مارپیچی هلیکوباکتر پیلوری به آن اجازه می‌دهد تا به دیواره معده نفوذ کند، جایی که توسط مخاط محافظت می‌شود. این اتفاق می‌تواند منجر به مشکلات معده شود.

در واقع هلیکوباکتر پیلوری به پوششی که از معده شما محافظت می‌کند حمله کرده و با ترشح آنزیمی به نام اوره‌آز آن را از بین می‌برد. این آنزیم اسیدهای معده شما را تا حدودی خنثی می‌کند و با این کار باعث ضعیف شدن پوشش معده شما می‌شود.

هلیکوباکتر پیلوری اغلب در دوران کودکی معده فرد را مبتلا می‌کند. در حالی که عفونت ناشی از این باکتری معمولاً علائمی ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند در برخی افراد منجر به بیماری‌هایی از جمله زخم معده و یک بیماری التهابی معده به نام گاستریت شوند.

نحوه انتقال و شیوع
هلیکوباکتر پیلوری به طور عمده از طریق تماس انسانی، مصرف آب و غذای آلوده و همچنین از طریق ابزار پزشکی غیر استریل منتقل می‌شود. این باکتری در جوامع با بهداشت پایین و تراکم جمعیت بیشتر رایج‌تر است. همچنین، شیوع آن در کشورهای در حال توسعه بالاتر از کشورهای توسعه‌یافته است.

هلیکوباکتر پیلوری چگونه شما را بیمار می کند؟
برای دهه‌ها، پزشکان فکر می‌کردند که افراد به دلیل استرس، خوردن غذاهای تند، سیگار کشیدن یا سایر عادات سبک زندگی به زخم معده مبتلا می‌شوند. اما زمانی که دانشمندان هلیکوباکتر پیلوری را در سال 1982 کشف کردند، متوجه شدند که این میکروب عامل بیشتر زخم‌های معده و بسیاری از بیمار‌ی های گوارشی است.

پس از ورود هلیکوباکترپیلوری به بدن شما، به پوشش معده شما حمله می‌کند. مخاط معده از بافت معده در برابر اسید معده محافظت می‌کند. هنگامی که باکتری آسیب کافی وارد کرد، اسید می‌تواند به پوشش داخلی معده برسد. این سلول‌ها در برابر اسید قوی معده نمی‌توانند مقاومت کنند و آسیب می‌بینند و اینگونه التهاب یا زخم معده ایجاد می‌شود. زخم‌های ایجادشده ممکن است خونریزی کنند، عفونی شوند یا از حرکت غذا در دستگاه گوارش شما جلوگیری کنند.

هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند از طریق غذا، آب یا ظروف منتقل شود. اچ پیلوری در کشورها یا جوامعی که فاقد آب تمیز یا سیستم فاضلاب خوب هستند، شایع‌تر است. شما همچنین می‌توانید این باکتری را از طریق تماس با بزاق یا سایر مایعات بدن افراد آلوده دریافت کنید.

بسیاری از افراد در دوران کودکی به هلیکوباکتر پیلوری مبتلا می‌شوند، اما بزرگسالان هم می‌توانند به آن مبتلا شوند. این میکروب‌ها سال‌ها قبل از شروع علائم در بدن زندگی می‌کنند، اما اکثر افرادی که به آن مبتلا هستند هرگز دچار زخم معده نخواهند داشت. پزشکان مطمئن نیستند که چرا فقط برخی افراد پس از عفونت دچار زخم می‌شوند.

علائم عفونت هلیکوباکتر پیلوری
بسیاری از افراد مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند. اما در صورت بروز علائم، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • درد شکمی: احساس درد یا سوزش در ناحیه بالایی شکم، به ویژه زمانی که معده خالی است.
  • نفخ: احساس پر بودن و نفخ بعد از خوردن غذا.
  • سوء هاضمه: احساس ناراحتی و تهوع بعد از خوردن غذا.
  • استفراغ: برخی از افراد ممکن است دچار استفراغ شوند، که در موارد شدیدتر می‌تواند منجر به خونریزی در معده شود.
  • کاهش وزن ناخواسته: به دلیل درد و ناراحتی در معده، ممکن است افراد از خوردن غذا خودداری کنند و در نتیجه وزن خود را از دست دهند.

عوارض عفونت هلیکوباکتر پیلوری
عفونت هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند عوارض و مشکلات جدی‌تری را به همراه داشته باشد، از جمله:

  • زخم معده و دوازدهه: این باکتری می‌تواند منجر به ایجاد زخم در دیواره معده یا دوازدهه شود، که می‌تواند درد شدیدی به همراه داشته باشد و در برخی موارد باعث خونریزی شود.
  • التهاب معده (گاستریت): عفونت می‌تواند باعث التهاب در دیواره معده شود که به درد و سوء هاضمه منجر می‌شود.
  • سرطان معده: مطالعات نشان می‌دهند که عفونت مزمن با هلیکوباکتر پیلوری می‌تواند خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد. این ارتباط به دلیل التهاب مزمن و آسیب به دیواره معده است.

تشخیص عفونت هلیکوباکتر پیلوری
پزشکان برای تشخیص عفونت هلیکوباکتر پیلوری از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند، از جمله:

  • آزمایش تنفسی: در این آزمایش، بیمار یک ماده خاص (معمولاً حاوی اوره) را می‌بلعد و سپس هوای بازدمی او مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر باکتری در معده وجود داشته باشد، آنزیم‌ها به اوره تبدیل می‌شوند و در نتیجه دی‌اکسید کربن آزاد می‌شود.
  • آزمایش خون: این آزمایش به دنبال وجود آنتی‌بادی‌ها علیه باکتری در خون می‌گردد.
  • آزمایش مدفوع: بررسی وجود آنتی‌ژن‌های باکتری در مدفوع.
  • اندوسکوپی: در موارد خاص، پزشک ممکن است از اندوسکوپی برای مشاهده مستقیم معده و دوازدهه و نمونه‌برداری استفاده کند. این روش به تشخیص زخم‌ها و التهاب‌ها کمک می‌کند.

درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری
درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری معمولاً شامل ترکیبی از داروها به نام “درمان سه‌گانه” یا “درمان چهارگانه” است:

  • آنتی‌بیوتیک‌ها: دو نوع آنتی‌بیوتیک برای کشتن باکتری تجویز می‌شود. معمولاً از آموکسی‌سیلین، کلاریترومایسین یا مترونیدازول استفاده می‌شود. این داروها به طور همزمان برای کاهش احتمال مقاومت باکتری به کار می‌روند.
  • مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs): این داروها تولید اسید معده را کاهش می‌دهند و به بهبود زخم‌های معده کمک می‌کنند. مثال‌هایی از این داروها شامل اوماپرازول، لانزوپرازول و پنتوپرازول هستند.
  • داروهای ضد اسید: ممکن است برای کاهش علائم و کمک به بهبود معده تجویز شوند. این داروها به تسکین درد و ناراحتی کمک می‌کنند.
  • داروهای محافظت‌کننده از دیواره معده: مانند سوکرازفایت که می‌تواند به محافظت از دیواره معده در برابر آسیب‌های ناشی از اسید کمک کند.

درمان معمولاً به مدت 10 تا 14 روز ادامه دارد و پس از آن پزشک ممکن است آزمایش‌هایی برای اطمینان از از بین رفتن باکتری انجام دهد.

پیشگیری
برای پیشگیری از عفونت هلیکوباکتر پیلوری، رعایت بهداشت فردی و غذایی بسیار مهم است. اقدامات زیر می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند:

  • شستن دست‌ها: شستن دست‌ها با آب و صابون قبل و بعد از غذا و بعد از استفاده از دستشویی.
  • مصرف آب و غذای سالم: از آب و غذاهای مطمئن و سالم استفاده کنید و از مصرف غذاهای خام و نپخته پرهیز کنید.
  • اجتناب از تماس نزدیک با افراد مبتلا: در صورت بروز علائم در دیگران، باید از تماس نزدیک با آنها خودداری کرد.
  • استفاده از ابزار پزشکی استریل: در صورت نیاز به درمان‌های پزشکی، از ابزار استریل استفاده کنید.

نتیجه‌گیری
عفونت هلیکوباکتر پیلوری یک مشکل شایع و قابل درمان است که می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. شناسایی به موقع و درمان مناسب این عفونت می‌تواند به جلوگیری از مشکلات جدی‌تر مانند زخم‌های معده و سرطان معده کمک کند. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم مشکوکی را تجربه می‌کند، مهم است که به پزشک مراجعه کنید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید. همچنین، رعایت بهداشت و سبک زندگی سالم می‌تواند به پیشگیری از این عفونت کمک کند.


 

هلیکوباکتر پیلوری معده: همه چیز درباره این باکتری و درمان آن

اخبار وبگردی:

آیا این خبر مفید بود؟